Küçük Çocuğunuz Aşık Olursa

[Yagmurum_]

Küçük Çocuğunuz Aşık Olursa
Küçük çocuğunuz bir gün karşınıza geçip 'Anne ben aşık oldum' derse ne yaparsınız?

Parents Dergisi'nden Müge Serçek, Sevgililer Günü
yaklaşırken, aşkın en saf halini çocuklarla ve onların hislerine
en yakın anneleriyle konuştu.

Çocuğunuzla çok sık aşkı konuşuyor musunuz? Ya da
okulundaki kız ya da erkek çocuklardan hangisini en çok
beğendiğini, sevip sevmediğini soruyor musunuz? Peki bunları konuşmak
ne kadar doğru bu konuda bir fikriniz var mı?

Parents Dergisi'nden Müge Serçek, çocukların aşkı
algılayış biçimleri ve ailelerin bu durumda neler yapması
gerektiğini bilgisini Yeditepe Ün. Hastanesi Çocuk ve Ergen
Psikiyatrisi Anabilim Dalı Öğ. Üy. Prof. Dr. Emine Zinnur
Kılıç'a sordu.

Çocuklar hangi yaşlarda aşkı tadar, ne olduğunu kavrarlar?
Aşkı genel anlamda güçlü bir bağlanma duygusu olarak
niteleyecek olursak her çocuğun ilk aşkının annesi ya da ona
bebeklik döneminde devamlı bakım veren kişi olduğunu
söyleyebiliriz. Bebeklerde bağlanma yaklaşık altıncı ayda
belirginleşen bir duygudur. Anneye yakın olma gereksinimi ve onun
yanında güvende hissetme duygusu yani bağlanma daha sonra
yaşanacak olan aşk ve bağlılık duygularının temelini oluşturur.

Anne ve babalar çocuklara aşk duygusunu anlatmalı mı, onlarla bu konuyu konuşmak gerekli mi?
Çocukların bu dönemdeki karşı cinsten ebeveyne yönelik
ilgisine aynı biçimde yanıt vermek, bunu gerçek bir aşk
gibi algılamak doğru olmaz. Bunun yerine ona büyüyünce
kendisinin de annesi gibi veya babası gibi olacağı, eşi ve
çocukları olacağına yönelik hikâyeler anlatarak
çocuğun davranışının ne anlama geldiğinin anne - baba tarafından
anlaşıldığı mesajı vermek uygundur.

Kız çocuklarının babaya, erkek çocuklarının anneye bir
dönem âşık olduğu bilinir. Bu durum neden kaynaklanır?
Bağlanma sürecinin tamamlanması ile yaklaşık 3 – 4
yaşlarından itibaren çocuklar toplumsallaşma sürecine
girer. Toplumsallaşma sürecinin bir parçası da bağlandığı
kişi dışındaki kişilere yönelik yeni ilgilerin ortaya
çıkması, başka insan ilişkilerine açılmasıdır. Bu
süreçte çocuk kendi cinsel kimliğini fark eder.
Kızlar anneleriyle, erkekler babaları ile özdeşim yaparlar.
Oyunlarında anne baba rollerini alır, bir anlamda kendilerini
gelecekteki rollerine hazırlarlar. Bu dönemde kız çocuğun
kendini annesinin yerine koyarak babaya aşık olması, erkek
çocuğun anneye aşkının daha sahiplenici bir nitelik kazanması
sık görülür.

Çocuklar kendi yaşıtı bir arkadaşına âşık olduklarını
söylediklerinde ne yapmalı, ne yapmamalı, nasıl bir tavır
sergilemeli?
Çocukların diğer çocuklarla oyun oynamaya başlaması da
yine 3 – 4 yaşlarından sonra başlar. Arkadaşlık kurma ortamları
olduğunda çocuklar erişkin rollerini taklit edecek oyunlar
oynamaya başlarlar. Bu oyunlar çocukların gelecekteki mesleki ve
ilişkisel rollerine onları hazırlar. İlgi karşı cinsteki ebeveynden
karşı cinsteki arkadaşa yönelir. Anne baba ile özdeşim
sürecinin tamamlanmasından sonra yani yaklaşık 5 – 6
yaşlarından itibaren artık karşı cinsten arkadaşa yönelik bağlılık
ve sevgi duyguları, ilerde kuracakları ilişkiye evliliğe dair hayaller
kurmaya başlarlar. Bu dönemlerdeki bağlanma duygusunun
yöneleceği kişi çocukluk aşklarıdır. Çocukluk aşkı
olarak nitelenen duyguları erişkinlikteki aşk kavramı ile karıştırmamak
gerekir. Çocuklukta yaşanan aşklar daha çok sevgi, yakın
olma isteği, hayranlık, arkadaşlık duygularını içerir.
Erişkinliktekine benzer şekilde tutku ve cinsellik içermez.

Çocuğumuz bir arkadaşına âşık olduğunu söylediğinde nasıl bir tavır sergilenmeli?
Anne babalar çocukların bu konudaki sorularına onların yaşına
uygun yanıtlar vermelidirler. Çocukların aşk, evlilik, cinsellik
ile ilişkili sorunlarını erişkin kavramları ile açıklamak
genelde çocuklar için kafa karıştırıcıdır. Bu yüzden
örneğin eğer çocuk sınıfta bir arkadaşına aşık olduğunu
söylerse “onu çok beğendiğini anlıyorum”,
“onu diğer arkadaşlarından daha çok sevdiğini
anlıyorum” gibi çocuğun duygusunu basitçe ifade
edecek kavramlar kullanmak daha uygundur. Bu yaşlarda çocuğun
duygularını erotize etmemek, erişkinlikteki aşkla karıştırmamak gerekir.

Çocuklar aşk hakkında konuşmak istemediğinde ne yapmak gerekir?
Çocuk konuyu gündeme getirmediğinde ona aşk kavramını
anlatmaya gerek yoktur. Yanıtlar sorulara uygun ve basit olmalıdır.
Bazı aileler çocuklarının karşı cinsten arkadaşlarına
yönelik ilgilerini çok önemseyip sanki ergenlikteki
gibi bir ilişki kurmalarını beklermişçesine davranırlar.
Örneğin anneler kız ve erkek çocuklarını buluşturma,
onların birbirlerine yönelik ilgilerini aşırı destekleyici bir
tutum içine girme gibi bir tavırlar sergilerler.
Çocukları bu şekilde hızlıca ergen rolü içine
sokmak, sanki onlar minyatür erişkinlermiş ve benzer ilişkiler
yaşamaları gerekirmiş gibi yaklaşmak doğru değildir. Çocuğun
karşı cinse yönelik ilgisini bir arkadaş sevgisi
çerçevesinde tanımlamak daha uygun bir yaklaşımdır. Zaten
genellikle ilkokulun 8 – 9 yaşlarından itibaren bu tür karşı
cinse yönelik ilgiler kaybolur. Toplumsallaşma sürecinin yeni
bir aşamasına girerler ki bu da araç kullanmada beceri kazanma
ve ilişkilerdeki rekabet ve liderlik gibi yönlerini geliştirme
sürecidir.

Anneler ve âşık çocukları

Gülçin Akdoğan
Karin bana âşık olduğunu söylediğinde 4 yaşındaydı. Ben de
bu durumu oldukça doğal karşılayıp, sorular sorarak neler
hissettiğini öğrenmeye çalıştım. Karin çok sevecen
ve sıcakkanlı bir çocuk olduğu için zaten kimi sevse
hemen duygularını belli eder; duygularını sözcüklere
döker, sarılır. Kimseye çok ters davrandığını
görmedim, duygusal bir çocuk. Evde Bora’nın ismi
geçince Karin birden bire telaşlanmaya başlıyor, utanıp lafı
değiştirmeye çalışıyor. Bir gün Karin’e “erkek
arkadaş”ın ne demek olduğunu sordum, “bana sevgili
demek” olduğunu söyledi, bu sefer “peki sevgili ne
demek” diye sorduğumda “evlenmek” demişti... Bu cevap
karşısında ailece şaşırdık.

Karin Akdoğan – Yaş 5
Hiç âşık oldun mu?
Evet oldum.
Kime âşık oldun, o bunu biliyor mu?
Adı Bora, ikimizin arasında sır olduğu için bunu ona bile söylemedim.
Âşık olmak ne demek sence?
Çok sevmek.
Âşık olunca ne hissettin peki?
Heyecanlandığımı hissettim, sanki koşmuş gibi kalbim atıyordu.
Âşık olduğun kişiyle neler yapıyorsun?
Birlikte oyunlar oynuyoruz, boyama yapıyoruz.

Nilgün Gökçen
Oğlum bana gelip, birine âşık olduğunu söylemedi fakat 4
yaşındayken âşık olduğu kızın annesinden duymuştum Derin'in bir
kıza âşık olduğunu. Önce çok şaşırdım
çünkü ne oğlumun ne de âşık olduğu kızın bu
tür duygulardan haberdar olduğunu fark etmemiştim. Oğlum o
zamanlar evlenmek istediğini bile söylüyordu. Derin şu an
daha büyük, 8 yaşında ve artık bu konularla ilgili konuşmaya
utanıyor. Aslında sevgisini göstermeye çekinmeyen bir
çocuktur. Yaşıtı erkek çocuklarının aksine Derin, sevdiği
insanlara sarılır, öper ve kendisine sevgi gösterilince de
rahatsız olmaz ama aşk konusunda utanıyor. Derin 4 yaşındayken,
hoşlandığı kız 14 Şubatta hastalandığı için anaokuluna
gelememişti. Biz de kalp şeklinde kurabiye alıp, kızın evine
götürmüş ve kapıdan vermiştik. İkisi de hem utanıyor hem
de gülüyordu.

Derin Ergünt - Yaş 8
Hiç âşık oldun mu?
Evet
Kime âşık oldun? Bunu âşık olduğun kişiye söyledin mi?
Adını söylemek istemiyorum ama eski okulumdan bir kıza âşık olmuştum. Kendisine de söylemedim zaten…
Âşık olmak ne demek sence?
Birine gönlünü kaptırmak demek.
Âşık olunca kalbinin daha hızlı çarptığını, heyecanlandığını hissettin mi?
Hayır.
Âşık olduğun kızla neler yapıyorsun, neler yapmak istersin?
Oyun oynuyordum. Şimdi âşık olsam yine oyun oynamak, birlikte yemek yemek, sohbet etmek isterdim.

Elif Camcıgil Gönenç
Oğlum Ali, bana gelip birine âşık olduğunu söylediğinde 5
yaşındaydı. Oğlumun bu duyguyu yaşaması çok hoşuma gitmişti.
Fakat ilk zamanlar bu işi biraz abarttım galiba, ama daha sonra bu
konuyla ilgili gayet normal tepkiler verdim. Ali, bana “Sen
hiç aşık oldun mu anne?” gibi bir çok soru
soruyordu. Ben de ona aşkın biraz daha fazla sevgi olduğunu anlatmaya
çalıştım. “Bütün arkadaşlarını seviyorsun ama o
kızı biraz daha fazla galiba” gibi şeyler söyledim, o da
itirazla çok fazla aşık olduğunu hatta sevdiği kıza evlenme
teklif ettiğini söylüyordu. Ali normalde de çok
sıcakkanlı ve sevgi dolu bir çocuktur, duygularını ifade etmeyi
çok sever. Bir gün okulla birlikte kamp yapmaya gitmiştik,
Ali ve kız arkadaşı otobüste yan yana oturmak istediler ve
oturdular. Yolda Ali biraz rahatsızlanınca kızın dizine yattı, kız da
Ali’nin saçlarını okşadı. Ali kamp boyunca her akşam
yemeğinde yanındaki yeri sevdiği kız için ayırıyordu.

Ali Camcıgil – Yaş 6
Hiç âşık oldun mu?
Evet oldum
Kime âşık oldun? Bunu âşık olduğun kişiye söyledin mi?
Sınıftan bir arkadaşıma âşık oldum. Evet, söyledim o da beni seviyordu.
Âşık olmak ne demek sence?
Çok yoğun sevmek.
Âşık olunca kalbinin daha hızlı çarptığını, heyecanlandığını hissettin mi?
Hayır, olmadı galiba…
Âşık olduğun kızla nasıl vakit geçiriyordun?
Hep ikimiz oyun oynuyorduk, çok iyi anlaşıyorduk.

Şahide A. Yazıcıoğlu
Oğlum Poyraz’ın 2,5 yaşındayken bir kafede 10 dakika oyun
oynadığı Ece, ilk olmasa da en büyük aşkı oldu. Ona
anlattığımız masallarda Ece, bir süre hep başroldeydi.
Ece’den ses çıkmayınca oğlum çok
üzüldü; ben de ona mektup yazmayı teklif ettim; yazdık
da… Ama bu süre zarfından bir türlü Ece’den
oğluma yanıt gelmediği için 6 ay sonra onu unuttu. Bu arada
ailenin en güzel kızlarına âşık oldu. En büyük
aşkıysa hala kuzenimin eşi Ayşe. Aşk mevzusunu o açmadığı
sürece ben de konuşmamayı tercih ediyorum ama Poyraz çok
sık konuyla ilgili soru soruyor. Örneğin “Anne, babamla
kalbiniz küt küt çarptı, âşık oldunuz, sonra
evlenip beni yapmaya mı karar verdiniz?” diyor…
“Benim de kalbim hızlı çarpıyor, âşık mıyım
acaba?” diye soruyor. Poyraz bir keresinde şöyle ifade
etmişti aşkını: “Anne biliyor musun benim kalbim şarkı
söylüyor.” Neden diye sorduğumda “Sana âşık
oldum galiba…” yanıtını vermişti… Sevdiğini
çok rahat söyleyebilmesine hayranım. Şu sıralar okulda
kalbinin çok çarptığı bir arkadaşı var, onun giyimini
çok beğeniyor mesela ve bunu sık sık ifade ediyor…

Poyraz Alparslan – Yaş 3,5
Hiç âşık oldun mu?
Oldum. Galiba oldum.
Bunu âşık olduğun kişiye söyledin mi?
Söylemedim.
Âşık olmak ne demek sence?
Kalbin hızlı hızlı atması demek.
Heyecanlandığını hissettin yani?
Evet, hissettim.
Âşık olduğun kızla neler yapmak istersin?
Oynamak isterim.